بسمهتعالي
معرفي كتاب: اسنادي از حزب مردم، زير نظر محمد شيخان و شهريار مرادي دهقي، 1392.
اين كتاب شامل 65 سند در 248 صفحه قطع وزيري مي‌باشد كه از ميان اسناد نخستوزيري پهلوي دوم در آرشيو مركز پژوهش و اسناد رياست جمهوري تهيه و تدوين گرديده است. اين اسناد دربرگيرندة موضوعاتي چون: گزارشهايي در مورد تشكيل شعبات حزب در استانها و شهرستانهاي مختلف، بازتابهاي تأسيس شعبات حزب در برخي مناطق كشور، فعاليتهاي كارگري حزب، مواضع حزب در قبال مسائل داخلي و بينالمللي ، وضعيت كانديداها و فعاليتهاي انتخاباتي حزب براي بيستمين دورة انتخابات مجلس شوراي ملي مي باشد. آقاي محمد شيخان، معاون ارتباطات و اطلاعرساني دفتر رئيس جمهور در پيشگفتار كتاب حاضر دربارة اهميت اسناد گردآمده در اين اثر مي‌نويسد: « شاه براي مشروعيت‌زايي، احزابي ايجاد كرد تا شايد از طريق آنها هم بتواند ناراضيان را به سكوت وادارد و هم آن‌كه از دوام ديكتاتوري خود خيالي آسوده داشته باشد. حزب مردم به رهبري اميراسدالله عَلَم با چنين بينشي تأسيس شد. حزبي كه قرار بود در نمايش‌حزبي شاه، نقش اقليت مخالف دولت مستقر با نخستوزيري منوچهر اقبال را ايفا كند. در اين نمايش، حزب مردم شعارهاي چپ در حمايت از كارگران سر مي‌داد و بهبود وضعيت آنان را خواستار بود. در اين باره برخي از اعضاي سابق حزب توده هم همراه و همكار علم بودند. و نهايت اين نمايش حزبي هم انتخابات پرتخلف و تقّلب دورة بيستم مجلس‌شوراي ملي بود كه كار بدانجا رسيد كه صداي اعتراض همگان را بلند كرد. سرانجام محمدرضا نيز مجبور شد مجلس برآمده از چنين انتخاباتي را منحل كند». آقاي شهريار مرادي، سرپرست مركز پژوهش و اسناد رياست جمهوري نيز در تشريح و تبيين اهميت اسناد حاضر به زواياي ديگري علاوه بر مطالب يادشده عقيده دارد: «سيستم دوحزبي نمايشي بود كه اكثريت مردمان از آن بركنار بوده و تنها عدهاي براي رسيدن به مناصب دولتي در آن شركت داشتند. قضاوت واقعي در اين باره را ميتوان از قلم نويسندة روزنامة كريستين ساينس مانيتور دريافت كرد كه مي‌نويسد: «چون شاه ايران...فقط به احزاب فرمايشي اجازة فعاليت مي‌دهد، ميدان عمل سياسي در ايران محدود مي‌باشد.». وي ميافزايد: «تجربة حزب مردم و مليون تنها نتيجهاي كه براي رژيم پهلوي داشت، برگي ديگر از ساختار معيوب آن را به نمايش گذاشت. ساختاري كه در ژست‌هاي دموكراتيك خود نيز جز رسوايي ثمري نداشت. كتاب حاضر روايتي مستند و غيرقابل خدشه از اين وضعيت است. وضعيتي كه در نهايت چندان به شكاف ميان ملت و رژيم دامن زد كه جز با سقوط رژيم پهلوي چاره‌اي باقي نماند. اميد آن كه اين مجموعه در بازشناسي تاريخ احزاب سياسي در ايران و ريشهيابي سقوط رژيم پهلوي توسط انقلاب اسلامي مردم شريف ايران و به رهبري بزرگ مرد تاريخ اين مرز و بوم حضرت امام خميني (ره)، مؤثر و مفيد باشد».